Aż 62 proc. polskich firm nie chce pomocy państwa w nadchodzącej czwartej fali pandemii – wynika z najnowszego raportu „Przedsiębiorca odporny” przygotowanego przez Polską Radę Biznesu we współpracy z Polityką Insight. Przedsiębiorcy obawiają się chaosu i nieprzejrzystej komunikacji z administracją państwową.

Przed czwartą falą pandemii COVID-19 Polska Rada Biznesu przygląda się, w jakim stopniu polscy przedsiębiorcy są na nią gotowi. Czy firmom udało się wypracować rozwiązania na trudne miesiące ewentualnego lockdownu? Jakich działań przedsiębiorcy oczekują od państwa? I czy pracownicy powinni się obawiać zwolnień?

Przedsiębiorcy liczą głównie na siebie

Kluczowe wnioski raportu „Przedsiębiorca odporny” zaskakują – większość firm woli sama stawić czoła pandemii bez państwowej pomocy. Deklaruje tak aż 62 proc. badanych. Jak tłumaczy Jacek Olechowski, wiceprezes Polskiej Rady Biznesu, „bardziej niż wsparcie liczą się przyjazne warunki działania. Przedsiębiorcy nauczyli się funkcjonować w warunkach lockdownu, a przede wszystkim odrabiać straty w okresach luzowania obostrzeń. To najlepsze świadectwo odporności firm na kryzys. Kluczowe jest jednak, aby w okresie odbudowy gospodarki po pandemii państwo nie rzucało firmom kłód pod nogi”. Wielu respondentów badania wskazuje, że kluczowymi barierami dla funkcjonowania ich firm w czasie poprzednich fal pandemii były trudne kontakty z administracją, a także chaos w zarządzaniu kryzysem  i realizacji programów pomocowych.

Najpotrzebniejsze programy z najgorszą oceną

Szczególnie uderza w wynikach raportu to, że badani przedsiębiorcy najgorzej oceniają te programy, które uważają za najpotrzebniejsze, czyli: ulgi w płatnościach danin publicznych i możliwość odroczenia w czasie płatności na rzecz Skarbu Państwa. Widać wyraźnie, że zawodzi tu współpraca z przedsiębiorcami w sytuacjach kryzysowych, dlatego na gruncie badania eksperci opracowali zbiór praktycznych rekomendacji dla państwa.

Najważniejsi są pracownicy

Obostrzenia miały różne konsekwencje zależnie od branży, ale większość przedsiębiorców nawet na chwilę nie zawiesiła działalności, mimo że niemal wszyscy napotkali trudności finansowe, a jedna na cztery firmy całkowicie zrezygnowała z planów inwestycyjnych. Co jednak najciekawsze, cięcia dotknęły w najmniejszym stopniu pracowników. Aż 84 proc. firm nie dokonało żadnych zwolnień, a 76 proc. nie obniżyło nawet wynagrodzeń. I to w sytuacji, gdy połowa badanych podmiotów miała wyraźny spadek przychodów i kłopoty z pokryciem bieżących wydatków.

„Te liczby pokazują, jak dużą wartość mają dla firm ich zespoły. Nawet jeśli jedna czwarta badanych przyznaje, że w reakcji na pandemię przyjęła strategię »tnij biznes do kości«, to niemal połowa tych osób ostatecznie nikogo nie zwolniła. A równie spora grupa deklaruje, że w czasie kolejnych lockdownów priorytetowym celem było właśnie zatrzymanie pracowników” – komentuje dr Adam Czerniak, dyrektor ds. badań Polityki Insight i współautor raportu.

Kto zyskał na pandemii?

Dane z raportu dowodzą, że są również firmy, dla których kryzys stał się impulsem do rozwoju. Okazję w pandemii dostrzegło blisko 20% przedsiębiorców. W efekcie wprowadzonych ograniczeń bardzo duża grupa zyskała też nowe kanały dystrybucji. Jak wyjaśnia Jacek Olechowski, „z jednej strony, bolesną konsekwencją pandemii było zamrożenie wielu planowanych inwestycji, ale z drugiej strony w wielu branżach kryzys wymusił inwestycje w bardziej innowacyjne rozwiązania, które usprawnią funkcjonowanie firm na lata. Np. prawie jedna trzecia badanych rozpoczęła działalność e-commerce”.

Raport PRB na konferencji EFNI

To tylko niektóre z wniosków najnowszego raportu PRB „Przedsiębiorca odporny”. Z publikacji dowiemy się też m.in. które firmy okazały się najbardziej odporne na kryzys, jakie strategie przyjmowali polscy przedsiębiorcy w walce z pierwszymi falami pandemii i który z rządowych programów okazał się w ich oczach najskuteczniejszy. To przekrojowe opracowanie jest szczególnie aktualne dzisiaj, gdy stoimy na progu czwartej fali pandemii COVID-19 i ryzyko przywrócenia obostrzeń znów rośnie.

Eksperci Polskiej Rady Biznesu i Polityki Insight omówili wnioski z badań i rekomendacje dla przedsiębiorców i przedstawicieli administracji państwowej podczas panelu „Przedsiębiorca odporny. Jak przetrwał pandemię” na Europejskim Forum Nowych Idei (EFNI) w Sopocie. Udział wzięli przedstawiciele Polskiej Rady Biznesu: Katarzyna Dubno, Wojciech Kostrzewa i Jacek Olechowski oraz współautorzy raportu Dr Adam Czerniak i Monika Helak (Polityka Insight).

Raport „Przedsiębiorca odporny” to trzecia część z cyklu raportów Polskiej Rady Biznesu i Polityki Insight poświęconych polskim przedsiębiorcom. Pozostałe części cyklu, „Przedsiębiorca odczarowany” i „Przedsiębiorca wysłuchany”, dotyczą polskich przedsiębiorców jako grupy społecznej i ich oczekiwań wobec państwa.

>>> Pobierz raport